Aereo dosyası tüm sektörü derinden ilgilendiren bir konu. Makaleyi okuduğunuzda sebebini daha net anlayacaksınız, yapılanlar karşısında belkide bir yayıncılık devrimi engellendi. Kimi uzmanlara göre siyasi kimilerine göre medya baronlarından dolayı Aereo harcanıyor. Ben bilen bilmeyen herkese bu konu ile ilgili bir özet olması adına bu makaleyi kaleme aldım.
Aereo’yu tanıyalım.
Şubat 2012’de Chaitanya Kanojia tarafından kurulan teknoloji şirketi internet üzerinden kontrol edilebilen küçük bir anten sayesinde TV yayınlarını cihazlara aktarıyor ve kullanıcıların ekstra Pay TV’lere üyelik bedeli ödemeden yayınları izlemelerine yardımcı oluyordu. Yani basitçe Aereo size küçük bir anten ve cloudda bir alan lease ediyor.
Konsept mükemmel derecede basit: Aereo servisine giriş yaparsınız ve broadcast televizyon yayınlarını bildiğimiz TV’de seyreder gibi cihazınızdan seyredersiniz. Daha da iyisi izlediklerinizi ya da izleyeceklerinizi bulut bazlı bir veri depolama biriminde saklayabilirsiniz.
Aylık 12 USD olan bu servis etkinleştirilmiş Aereo cihazlarından 40 saatlik dual-tuner DVR erişim imkanı veriyor. Servisin en büyük özelliklerinden biri ise lokasyon agnostic olması. Hangi eyalette olursanız olun canlı yayınlardan ya da kayıt ettiğiniz içeriği istediğiniz yerde tüketebiliyorsunuz.
Şirket toplam 4 roundda 9 yatırımcıdan $97 milyon dolar yatırım aldı. Fakat kurucu Chet Kanojia’nın espri ile karışık yaptığı yorumlarda bu yatırımların çoğu dava ücretlerine ve altyapı yatırımlarına gideceğini söylüyordu. Şirket ek olarak 17 Şubat 2012 tarihinde Out-of-market TV streaming ile ilgili patent başvurusu yapmıştı.
| $34M / Series C Investors: IAC Gordon Crawford Himalaya Capital Ventures FirstMark Capital Highland Capital Partners |
$20.5M / Series A Feb 14, 2012 Investors: First Round FirstMark Capital Highland Capital Partners High Line Venture Partners IAC |
| $38M / Series B Investors: FirstMark Capital IAC Highland Capital Partners |
$4.5M / Seed Apr 15, 2011 Investors: SV Angel High Line Venture Partners First Round FirstMark Capital Highland Capital Partners |
ABD Telif hakları ne diyor?
Esasında telif hakları bu tartışmayı biraz daha karışık hale getiriyor ama ben özetlemeye çalışacağım. Soru: ne? nerede yayınlanıyor? cevap olarak verilen halka açık durumlar ve özel performanslar ile ilgili yayınların kapsamı ile evriliyor.
ABD yasalarına göre (Ülkemizde de benzer) OTA televizyon yayını free-to-air dir ve özel olarak ücret ödemeden izleyebilirsiniz, hatta kendi özel kullanımınız ve sonra izlemek için kayıt edebilirsiniz.
Aereo’nun argümanı tam da burada başlıyor onlara göre sistem yayını size tekil olarak kullanıcıya, kendi cihazı ve kendi anteni üzerinden yayınlanıyor ve bunun bir özel kullanım hakkı olduğunu belirtip hak ihlaline girmediğini ve anten için ve bulut saklama alanı için sizden lease parası aldığını savunuyorlar.
Bütün bunların hiç birisi şirket operasyonu için illegal bir durum teşkil etmiyor. Ortaya koydukları fikri şu şekilde destekliyorlar. TV’nize anten takıp TV izlemekle bu servisin hiç bir farkı yok.
Fakat Aereo’nun tüm iş planı retransmit üzerine!
Kanal yayıncılığı içerik üreticilerini koruyan telif hakları kapsamında yayınlanır. Televizyon istasyonları içerik yayınlamak için lisanslama ücreti ödemek durumundadırlar aksi halde telif hakları yasasını çiğnemiş olur ve yasa uyarınca ceza yerler fakat Aereo herhangi bir retransmission ücreti ödemiyor.
Doğru, bu iş ve işletim modeli kanunsuz değil. Daha önce mahkemenin Cartoon Network ve Cablevision arasında görülen mahkemede verdiği karar ile özel kayıtların oynatılması özel performans kapsamına girer halk açık değildir ve telif hakkı doğurmaz yönünde.
İçerik üreticilerinin koruyucusu ABD TV yayıncılığı hak ihlalini iddia ediyor. TV istasyonları içerikleri yayınlamak için bir bedel öderken Aereo herhangi bir bedel ödemiyor, böylece ABD yayıncılık yasasını çiğnediği iddia edilerek büyük yayıncılar yasal süreci başlatıyorlar. Onlara göre bu tip bir yayın bir hak doğuruyor ve daha da ötesi bunun karşılığından bir iş birliği ya da bedel değil direkt servisin kapatılmasını istiyorlardı.
Aereo iş modeli yapısı itibari ile her kullanıcıya için ayrı account gerektiriyor yani aynı evde bile olsanız simultane olarak Aereo kullanmak için iki ayrı anten ve iki ayrı hesabınız olması gerekiyordu. Bu model FCC tarafında mevcut iş modellerinin haricinde olan bir durum olduğundan ortalığı karıştırıyor ve over-the-air sinyalleri veren Aereo için iyicene sıkıntı oluyor.
Hak ihlali iddiası, ilk Dava ve zafer! 14 Mart 2012
ABD yasalarına göre bir DVD aldığınızda o içeriği evinizde izleyebiliyorsunuz ve bu özel performans olarak kabul ediliyor. Fakat tutupta siz o DVD’yi bir perdede oynatıp bilet satamazsınız bu halka açık bir performans olarak adlandırılıyor ve hak ihlalini doğuruyor.
Bu bağlamda Aereo şunu savunuyor. Hesaplar ve verilen alanlar kişisel dolayısı ile bu yayın yapılabilir biz sadece sağlayıcıyız diyorlar. Evet yasal olarak mantıklı ve bir problem yok fakat bu durum yine Aereo’nun herhangi bir lisans ücreti ödemediği gerçekliğini ortadan kaldırmıyor.
Bu durumdan dolayı 14 Mart 2012’de Aereo aleyhine içlerinde WNET, Fox, Univision, Tribune Company’nin CW affiliate’i, PBS ve diğer medya şirketileri tarafından dava açıldı. Temmuz 2012’de sonuçlanan mahkemede verilen karar ile Aereo davayı kazandı.
Sonrasında ABD’nin en büyük 2. federal mahkemesi olan Birleşik Devletler İkinci Temyiz Mahkemesine giden karar 1 Nisan 2013’de bir kez daha 2’ye 1 oy ile Aero’nun zaferi ile sonuçlandı. Yani Aereo’nun bu işletme modelinin bir özel kullanım olduğunu, halka açık olmadığını dolayısı ile herhangi bir ihlal olmadığı kabul edildi.
Dava temyizden de dönmüş olsa yayıncılar pes etmiyor ve bu işin peşini bırakmayacaklarının sinyalini veriyorlar. Bu süre zarfında Aereo operasyonlarına devam ediyor. 2013 Ocak ayında aldıkları $38M yatırım ile 22 bölgeleye açılacağını ileten platform, 30 Mayıs’da Boston’da açılmasından 2 ay sonra 9 Temmuz 2013’de Hearst grubunun ABC affiliate kanallarından WVCB tarafından dava ediliyor fakat 10 Ekim 2013’de sonuçlanan dava da şirket yine kazanıyor.
Davalar açılıp kapanıyor fakat Aereo büyümeye devam ediyor, Atlanta, Salt Lake City, Chicago, Detroit ve Denver’da operasyona başlayan şirket aynı zamanda android uygulamasını da çıkarıyor.
Yayıncılar Birlik Olup Supreme Court’a dosya veriyorlar.
Davanın kırılma noktalarından birisi olan bir olay 11 Ekim 2013 tarihinde yaşanıyor yayıncılar, Aereo dosyasının tekrardan değerlendirilmesi için ortaklaşa bir dilekçeyle U.S. Supreme Court’a başvuruyorlar. Başvurmakla kalmayıp SCOTUS’a içlerinde NFL, MLB, Viacom, Time Warner ve Warner Bros.’un da bulunduğu bir çok şirket bilirkişi dosyası yolluyor ve bu dosya kabul ediliyor. Dava tekrar ateşleniyor.
İlk kayıp!
19 Şubat 2014’de Utah’lı yayıncılarına açtığı davada Aereo kaybediyor ve ihtiyati tedbir kararı uygulanırken servis Colorado, Kansas, New Mexico, Utah, Wyoming ve Oklahoma’da kapanıyor. Şirket durmuyor ve Texas eyaletinde San Antonio ve Austin’de operasyona başlıyor.
12 Mart 2014’de federaller devreye giriyor ve ABD Başsavcısı yayıncıları savunmak üzere tartışmalara katılmak için önerge veriyor. 26 Mart 2014’de şirket 1986’daki Betamax ve Cablevision dosyasına itafen kendi argümanlarını mahkemeye sunuyor.
Aereo Kapanıyor…
8 Nisan 2014’de EchoStar ve Dish, Aereo lehine Supreme Court’a bilirkişi dosyası yollasalarda çok birşey değişmiyor ve 18 Nisan 2014’de mahkeme federallerin konuya girmesine izin veriyor 21 Nisan 2014’de ise davayı kaybediyor ve şirket hak ihlali yapmış gibi karar birliğine varılıyor.
Bu durumda yayın ve işletme kabiliyeti engellenen şirket önce işten çıkarmalara başlıyor ve 21 Kasım 2014’de New York ticari mahkemesine kapatma için başvuruyor. Yayıncılıkta taşları oynatacak potansiyele sahip olan Aereo bu gelişmeden sonra bu savaşı kaybediyor. Şirketin CEO’su Ched Kanojia bu durumla ilgili son makalesini de yayınlıyor okumanızı tavsiye ederim.
AEREO TIMELINE
