HD yayıncılık yaygınlaşmaya 2004 yılından sonra başladı. Geride bıraktığımız yıllarda, üretilen HD içerik giderek artmış olmasına rağmen, toplam TV içeriği düşünüldüğünde oran olarak istenen seviyeye halen ulaşamadı. Bu dönüşümün yavaş ilerlemesinin arkasındaki yatan en büyük HD yayıncılık maliyetlerinin yüksek olması.
En başa dönecek olursak TV’de HD yayın izlemek için gerekli olanlar;
- HD yayın
- HD yayına uyumlu decoder
- HD-ready TV
Türkiye piyasası için bu üçgeni değerlendirdiğimizde en hızlı adaptasyon TV bacağında oldu. Eğer 2005’lerden sonra yeni bir TV aldıysanız en azından 720p yayınları göstebilecek bir TV olmuş olmalı. HD STB tarafındaki gelişime baktığımızda ise iki seçenek çıkıyor karşımıza:
- pay-TV operatörün sağladığı HD STB’ı kullanmak : Bugün, Türkiye’de faaliyet gösteren 4 sayısal pay-TV platforumunda (Digiturk, D-Smart, Teledünya ve Tivibu Ev) onlarca HD kanal mevcut. Eğer yeni HD-ready televizyonunuzda HD kalitesinde yayın izlemek isterseniz aylık abonelik bedeli ödemek koşuluyla bu mümkün.
- piyasadan HD STB satın almak: Peki, aylık abonelik yaptırmak istemiyorsanız, bunun için bütçeniz veya şartlar uygun değilse ne yapabilirsiniz ? Bu durumda yapmanız gereken piyasadan bir HD alıcısı edinmek. Ancak bu şekilde Turksat’a dönük çanak anteninizle izleyebileceğiniz şifresiz HD kanallar sadece 3 tane (TRT HD, ATV HD ve A Haber HD). Şifresiz kanallara ek olarak DSmart’ın sağladığı CAM modulu STB’ına takarak DSmart’ın şifreli HD kanallarını abonelik ücretini ödemek şartıyla izleyebilirsiniz.
Resmin bütününe bakıldığında, evinde HD-ready TV’si olup da pay-TV abonesi olmadığı için veya Kablo TV/IPTV yayını alabilecek bir muhitte ikamet etmediği için HD yayın izleyemeyen yüzbinlerce hane var. Size bir örnek vereyim;
Geçen sene yeni televizyon alırken bana akıl danışan bir arkadaşım vardı. Ona ilk olarak bütçesini ve yayını hangi yolla alacağını sordum. Eğer HD abonesi olmayacaksa televizyonundan maximum verimi alamayacağını da üstüne basa basa söyledim. Neyse, önerdiğim TV’lerden birini ve bir adet SD uydu alıcısı aldı. Birkaç gün sonra ise yayın kalitesinin onu hayal kırıklığına uğrattığını, TV’yi alırken teknomarkette ona gösterilen ile arasında çok fark olduğundan şikayet etti. Bu tecrübenin benzerini yaşayanların sayısının az olmadığına eminim.
Türkiye’de yaklaşık 5 milyon
pay-TV abonesi var. Bunların arasında HD STB’i olanların sayısı ise çoğunluğu Digiturk abonesi olmakla birlikte 1 milyon civarı.GFK
araştırmasına göre 2010 yılı itibariyle 17 milyon hanenin %16’sında (2,72 milyon) düz ekran TV var. Bu sayının bugün 4 milyona yaklaştığını düşünürsek HD uyumlu TV’si olmasına rağmen canlı HD yayını izleme şansına sahip
olamayan hanelerin oranı
%75‘ten fazla. (Elbette internet indirilen yüksek çözünürlüklü torrent içerikleri izlemek mümkün).
Türkiye sayısal TV piyasasının şartları bir bütün olarak düşünüldüğünde, HD içeriği kaldıraç olarak kullanabilecek agrasif fiyatlı bir değer önermesinin eksik olduğunu düşünüyoruz.

Gelin beraberce, Almanya’da 2012 1Ç itibariyle toplam 2,6 milyon haneye ulaşmış olan
HD+ platformunun Türkiye piyasasına uygulanabilirliğini masaya yatıralım. 2009 sonunda lansmanı yapılan HD+ sistemi şu şekilde işliyor;
- Son kullanıcı piyasadan HD+ uyumlu bir HD STB satın alıyor.
- Bu cihazla 18’i şifresiz 14’ü şifreli HD kanalı 1 yıl boyunca ücretsiz izliyor.
- 1 yılın sonunda yıllık 50 Euro ödemeye razı olursa şifreli 14 HD kanalı izlemeye devam edebiliyor. Abone olmak istemezse şifresiz HD kanallarla devam ediyor.
HD+ servisini 1 yıl boyunca kullanan 655K haneden 513K’sı 1 yıllık deneme süresinin sonunda yıllık 50 Euro ödeyerek şifreli 14 HD kanalı izlemeye devam etmeyi tercih etmiş, HD+ abonesi durumunda. HD yayın kalitesinin bağlayıcılığının somut bir örneği. Gelir paylaşımına dayanan bu modelde yayıncılar HD yayın maliyetlerinin bir kısmını abonelik ücretlerinden aldıkları payla subvanse edebiliyorlar. Ölçek ekonomisi sayesinde, yatırım maliyetleri düşüyor, HD kanal sayısı, çeşitliliği ve kalitesi artıyor. Pay-TV operatörleri, STB üreticileri, perakande sektörü ve cazip fiyatlarla HD kalitesinde servis alan son kullanıcı memnun. Tam anlamıyla bir kazan-kazan durumu!
Türkiye’de halihazırda Show TV HD, Kanal D HD, Star TV HD, NTV Spor HD kanalları şifreli yayın yapıyor. HD+ benzeri bir modelde satın aldığınız uyumlu cihaz ile 1 yıl boyunca şifresiz 3 HD kanal ile birlikte bu kanalları ücretsiz izleyebildiğinizi düşünün. Kulağınıza cazip gelmiyor mu?
Sistem yaygınlaştıkça yayıncıların maliyetleri düşecek, daha fazla HD kanal sunulacak ve servisin cazibesi de artacak. Pozitif feedback etkisiyle yayıncılar daha da fazla HD içerik sunmaya başlayacak ve HD+ abone sayısı ve yayıncıların payı artacak. Almanya’da şu anda 2,1 milyon hane 1 senelik ücretsiz deneme sürecinde. Fena değil, değil mi?
HD+ modelininin Türkiye piyasasına uygulanabilirliği konusunda değerli görüşlerinizi bekliyoruz.
1 Yorum
Astra’nin yakinda yayinlamaya baslayacagi Interactive Portal da ornek olmasi bakimindan incelenmeye deger gozukuyor.