Özellikle Amerika’da çok populer olan Netflix, Hulu benzeri üyeliğe dayanan VOD film servisleri Türkiye’de de başarılı olabilir mi?
Netflix’in dünya genelinde ayda US$7.99 ödeyen 25 milyon abonesi olduğunu ve Amerika’da tek başına internet trafiğinin %30’dan fazlasına sahip olduğunu biliyor muydunuz . Netflix aboneleri, internet üzerinden akıtılan (stream edilen) film ve dizileri PC, Mac, Smart TV, oyun konsolu, Bluray player , Apple TV gibi 700’den fazla cihaz üzerinden izleyebiliyorlar. Netflix bu yılın başında İngiltere ve İrlanda’dan da erişilebilir hale geldi ve büyük ilgiyle karşılandı.
Yayıgnlaşan internet erişimi, kesintisiz film izlemeye olanak sağlayan Adaptive bit rate (ABR) teknolojisi, artan bant genişliği ve kullanıcı farkındalığı, yükselişteki satın alma gücü ile beraber değerlendirildiğinde, Netflix benzeri bir modelin Türkiye’de de benimseneceği ve hızla yaygınlaşacağı sektörde son zamanlarda sık konuşulan bir konu. OTT modellerinin dünyaya yayılımında en önemli handikap içerik sağlayıcılar ile dağıtımcılar arasındaki anlaşmaları şartları. İçerik sağlayıcıların yerel dağıtıcılar ile yaptıkları anlaşmalar münhasır olduğunda, piyasaya yeni giren oyuncuların sunulabileceği içerik de sınırlı kalmış oluyor.
Gelin birlikte Türkiye’de halihazırda aktif olan üyeliğe dayalı yasal (bu ifade TR şartlarında önemli bir kelime :)) VOD servislerine göz atalım, ayırtedici özellikleri, rekabet avantajları nelerdir fikir yürütelim. Tivibu, Turkcell TV+ ve Digiturk Play gibi WebTV platformları canlı TV yayını da yapıyor olduğu için, sadece-VOD bazlı bu listelemeye onları dahil etmemeyi tercih ettik.
http://www.filmclub.com.tr/ : Kasım 2011’de Microsoft sponsorluğunda Silverlight teknolojisi ile lansmanı yapılan bu platform, “Türkiye’nin sınırsız film izleme sitesi” sloganıyla farklılaştırmaya çalışıyor. Seç-izle kütüphanesindeki film, dizi, çizgi film, belgesel vb. VOD içeriklerine ek olarak 3 adet lineer SinemaTV kanalını da sunan servisin aylık ücreti 9.90 TL. Altyazı ve orijinal dil desteği de var. Tivibu gibi Linux platformlarından erişilemiyor oluşu dezavantajı. Tivibu benzeri servislerden ayırtedici özelliği ne diye sorarsanız çok doyurucu bir cevaba ulaşmak zor. Kendileri tercih etmemiz için 10 sebep sıralamışlar. Belki sizde etkili olur. “Hotmail adresinde üye ol, hediye filmleri kaçırma” şeklinde cılız(2 hediye film var) bir promosyonları var.
http://tr.mubi.com/: Parlak çocuk Efe Çakarel’in yaratıcısı olduğu mubi rakiplerinden içerik ile farklılaşıyor. Sloganı “Her gün yenilenen bir sinema karnavalı”. Hergün yeni bir filmi(Festival filmleri, bağımsız yapımlar veya klasikler) online olarak izlemenize olarak sağlayan mubi aslında küresel bir şirket. 2007 yılında kurulan Mubi ülkemizde ancak bu yıl faaliyete geçti. Aylık ücreti 4.99 TL karşılığında her ay en az 30 film izleyebiliyorsunuz. Mubi’nin rekabet avantajı özgün içeriği. Altyazı desteği var, facebook hesabınla girdiğinizde 30 gün bedava film izleme şansınız var. Cool grafik arayüzüyle farklı bir çözüm. Hürriyet gazetesi yazarı Kanat Atkaya’nın Efe Çakarel hakkında yazdığı yazıyı okumanı tavsiye ederim.
http://muvizi.com/ : Henüz lansmanı yapılmamış olan muvizi’yi geçtiğimiz günlerde webrazzi yayınlanan bir yazı ile tanıdık. Muvizi, ürün özellikleri düşünüldüğünde filmclub ve mubi ile aynı kulvarda yarışacak gözüküyor. Kendisini “Film izlemenin en kolay yolu” sloganı ile konumlandırıyor. Gerçekten ne kadar kolay hale getirdiklerini ancak faaliyete geçtikleri zaman öğrenebileceğiz.
Önemli örneklerinden bahsettiğimiz üyelik bazlı VOD servislerinin ortak özellikleri OTT uygulamaları olması. Internet üzerinden akıtma (streaming) teknolojisi ile sunulan video servisleri, son kullanıcıyı geleneksel TV’nin yayın akışına bağlı kalmaktan kurtarıyor. Artık benimsediğimiz bu yeni dijital medya tüketim tarzı bu kadar yaygınlaşmadan önce, hafta sonu gazete ekinden çıkan haftalık TV rehberinden izlemek istediğiniz filmleri işaretler, “X günü Y filmi var, kaçırmayalım!” diye birbirimizi uyarırdık. Zaten çoğu zaman program akışında sapma olur, günlerce beklediğimiz film bazen geç başlar, bazen de hiç yayınlanmazdı. Internetten film indirme ile başlayan eğilim, OTT çeşitliliğiyle farklı bir boyuta geçti. Artık hem yasal, hem de altyazısı, dublajı hazır filmleri 7/24 izlemek mümkün hale geldi.
Zamandan bağımsız olarak film izlemek kulağa hoş geliyor, ancak burada tartışmaya açık konular var. Birincisi, video içerikleri internetten sunulduğu için ve her bir film yüzlerce MByte download anlamına geldiği için kotalı internet kullanıcılarının bu servisleri kullandıklarında kotalarını aşma ihtimalleri yüksek. Bu yüzden paketlerini limitsiz tarife geçirmek bütçenize sempatik gelmeyebilir. Limitsiz internet tarifesine geçseniz dahi bu seferde adil kullanım noktasından sonra (50 GB) düşen bant genişliğininiz sizi mutsuz edebilir. Buna karşın, torrent ile film arama, bulma, uygun altyazıyı indirme seçeneğine ile kıyas edildiğinde kullanım kolaylığı sunduğu aşikar. Ayrıca yasal. Korsan kullanımın önüne geçmek, film endüstrisinin gelişmesine katkı sağlamak isteyenler için tercih edilesi. Bu tip servisler için en önemli özelliklerden bir diğeri de Netflix gibi olabildiğinde farklı platform ve donanımda(özellikle Smart TV’lerde) erişilebilir olması.
Günümüzde sadece film piyasasında değil, değil kitap, elektronik cihaz, tatile gidilecek yer vb. seçiminde hepimizin karşısına çıkan bir engel var. O kadar çok çeşitlilik ve fazla sayıda seçenek var ki, her birimiz için özel bir tavsiye motoru (recommendation engine) ihtiyacı her geçen gün artıyor. Çünkü ne izlesem, ne okusam, nereye tatile gitsem, hangi telefonu vs. alsam sorusu, zaman kıtlığı da düşünüldüğünde her geçen gün cevaplanması zor hale geliyor. Bize göre, OTT teklifleri arasında ayrışmak ve fark yaratmak isteyen bir servis için tavsiye sistemi çok değerli bir ayırt edici olacaktır. “Belki ‘Midnight in Paris’ hoşunuza gider, çünkü ‘Vicky Cristina Barcelona’ filmine 8 puan vermiştiniz”veya “‘Üç maymun’ filminin sonunda çıkan ‘Bir zamanlar Anadolu’da’ yönlendirmesi” ya da “Fatih Akın’ın ‘İstanbul Hatırası’ filmini de izlemek ister misiniz?” tarzı önermeler heyecan verici değil mi? Bunun için elbette yapay zeka ile desteklenen, gelişmiş bir yazılım mimarisine ihtiyaç var, her filmin sonunda izlenen film, oyuncular, yönetmen oylatılarak, her defasında daha da isabetli film önerileri sunulabilir. Sosyal medyadaki arkadaşlarınızın zevklerine uygun tercihlerle de zenginleştirilmiş ve her geçen gün sizi daha iyi tanıyan bir sistem vazgeçilemez hale gelmez mi?
